Zioła są jednym z najdoskonalszych darów od matki natury. Mają wiele cudownych właściwości i od zarania dziejów wykorzystywane są w medycynie ludowej, niekonwencjonalnej oraz klasycznej. Służą do produkcji medykamentów, łagodzeniu objawów czy polepszaniu urody. Właściwości poszczególnych ziół są różne, zależne są one od zawartych w ziołach związków i składników. Warto znać skład ziół aby móc dobrze dobrać zioło do potrzeby, skomponować działające mieszanki ziołowe, czy po prostu się nie zatruć.
W zielniku znajdzie się roślinka na wszystko – niektóre zioła działają przeciwgorączkowo, inne przeczyszczająco a jeszcze inne przeciwzmarszczkowo. Wszystko zależne jest od tego co zioło zawiera – fenole, alkaloidy, garbniki, flawonoidy, pektyny czy saponiny.
Związki chemiczne – czyli co znajdziemy w ziołach:
✔ alkaloidy – mają działanie zółciopędne, rozkurczowe, rozgrzewające i pobudzają ośrodkowy układ nerwowy. Alkaloidy obecne są w liściach, łodygach, pestkach, korzeniach i korze. Są one metabolicznym produktem ubocznym roślin. Odpowiadają za gorzkawy posmak.
✔ antrazwiązki – mają działanie przeczyszczające. Rozkładają się do wolnych antronów w jelicie grubym i dopiero w takiej formie wykazują swoje właściwości.
✔ azuleny – mają działanie lecznicze, bakteriobójcze i przeciwzapalne, antyalergiczne i łagodzące a ponadto regererujące, pielęgnacyjne i uspokajające. Wspomagają także leczenie trudno gojących się ran. Azuleny są naturalnymi substancjami, które można znaleźć w olejkach eterycznych.
✔ fenole – mają działanie dezynfekujące i bakteriobójcze, wykazują również działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz żółciopędne. Występuj w olejkach eterycznych.
✔ flawonoidy – mają działanie regenerujące, obniżające ciśnienie krwi, hamują odkładanie się cholesterolu i agregację płytek krwi. Flawonoidy występują naturalnie w roślinach, pełniąc rolę ochronną przed owadami i grzybami, są barwnikami i przeciwutleniaczami. Występują we wszystkich częściach roślin.
✔ garbniki – mają działanie bakteriobójcze i przeciwzapalne oraz ściągające. Są przydatne w leczeniu opryszczki, wysypek skórnych czy stanów zapalnych. Występują w zewnętrznych częściach roślin, zdecydowanie najwięcej można znaleźć w korze.
✔ glikozydy nasercowe – mają działanie zwiększające siłę skurczu mięśnia sercowego, spowalniają akcję serca. Są jednymi z najsilniej działających substancji roślinnych. Pozyskiwane w większości z roślin trujących.
✔ pektyny – mają właściwości zapobiegające insulonoodporności, cukrzycy, przyrostowi masy ciała, regulują gospodarkę cholesterolową i węglowodanową. Są one składnikiem roślinnej ściany komórkowej, w największej ilości występują w owocach. Mają także właściwości żelujące.
✔ saponiny – mają właściwości piorące, pienią się w wodzie porównywalnie do mydła. Zdrowotnie działają moczopędnie, śluzopędnie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo i pierwotniakobójczo. Dodatkowo pobudzają wydzielanie soków żołądkowych i jelitowych, wspomagają procesy trawienne, obniżają cholesterol i ułatwiają trawienie tłuszczów. W dużych dawkach działają wymiotnie. Największe występowanie stwierdzamy w korzeniach, łodygach oraz owocach.
✔ związki śluzowe – śluz roślinny ma działanie przeciwzapalne, natłuszczające i przeciwzapalnie. Korzystnie działają na układ oddechowy oraz przewód pokarmowy. Występują w tkankach roślin w postaci lepkiego galaretowatego śluzu, który po zasuszeniu twardnieje i staje się kruchy.